کد مطلب:19043 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

آيا ايجاد بهشت و دوزخ، قبل از قيامت لغو و بيهوده نيست؟

منكران و جود فعلي بهشت و دوزخ ممكن است به دو اشكال عقلي و نقلي متوسل شوند.



اما اشكال عقلي اينكه ايجاد اين دو قبل از قيامت لغو و بيهوده است، چرا كه يقيناً قبل از حساب روز قيامت نه كسي وارد بهشت مي شود نه كسي وارد دوزخ، اين درست به آن مي ماند كه از هزار سال قبل خانه اي را براي ساكنان هزار سال بعد بسازند و آماده كنند، آيا اين بيهوده نيست؟!.



پاسخ اين ايراد روشن است و آن اينكه اين مسئله چنان كه گفتيم اثر رواني و تربيتي فوق العاده اي در انسانها دارد؛ خداوند با اين كار به انسان مي فهماند كه نه آن پاداش عظيم نسيه است و نه آن كيفر بزرگ، هر دو از هم اكنون آماده شده اند، درست به اين مي ماند كه ما جوائزي را از آغاز سال براي جمعي از دانش آموزان كه در آخر سال بيشترين نمره ها را در امتحانات بياورند آماده كنيم و حتي در ويترين مدرسه در مقابل چشمانشان بگذاريم و بگوئيم اين است پاداش كساني كه بيشترين تلاش را در تحصيل خود داشته باشند، يا اينكه زندان و چوبه دار را براي قاتلان و جانيان جلوتر آماده سازند.



مسلماً اينكار نه تنها لغو نيست، بلكه اثر عميق فوق العاده اي دارد، منتها چون بهشت و دوزخ براي اهل دنيا با توجه به حجابهائي كه وجود دارد قابل مشاهده نيست اخبار خداوند و پيامبران معصوم و صادق در اين زمينه همان اثر را دارد.



ديگر اينكه مي دانيم در پايان اين جهان همه چيز فاني مي شود قرآن مجيد مي گويد «كَلَّ شَيء هالكٌ الا وَجْهَهُ» [همه چيز جز ذات پاك او فاني مي​شود.]



اين اشكال نيز از چند طريق قابل پاسخ است.



نخست اينكه منظور از «كل شيء» تمام دنيا است، و آنچه مربوط به دنياي فاني است، ولي براي بهشت يا دوزخ كه جزء سراي باقي است و در ماوراي جهان ماده يا در باطن آن قرار دارد «هلاك» مفهومي ندارد، چرا كه آنها از قلمرو دنياي فاني بيرون هستند.



ديگر اينكه استثناي «وجه» (ذات پاك خداوند) شامل كليه اموري مي شود كه انتساب آن به او چنان قوي و نيرومند است كه داخل در مفهوم «وجه» مي شود، و از آنجا كه بهشت و دوزخ مظهر رحمت و غضب او و كانون پاداش و كيفر او است داخل در مستثنا است.



سوم اينكه «هلاك» به معني نبودن كساني است كه از آن بهره گيرند، همچون خانه آبادي كه اهل آن بميرند و بي صاحب بماند در اين مورد، گاه تعبير به هلاك مي​شود.

---

پيام قرآن ج 6




آية الله مكارم شيرازي و ساير همكاران